انواع آسفالت توپکا از لحاظ دانه بندی
راه و راه‌سازی یکی از حائز اهمیت¬ترین شغل‌ها و موردنیازترین برای مردم است. راه‌ها باعث تسهیل رفت‌وآمد بین شهرها و روستاها شده است. به همین منظور آسفالت کشی صحیح راه‌ها، رفت‌وآمد را راحت‌تر کرده و آسیب کمتری به وسایل نقلیه وارد می‌شود. آسفالت توپکا نمونه‌ای از آسفالت است که پس از زدن آسفالت بیند که همان آسترکشی است، بر روی جاده کشیده می‌شود.
به‌طورکلی آسفالت سازه‌ای از ترکیب ماسه، شن و قیر است که بسته به نوع آسفالت دانه‌بندی سنگ‌ریزه آن متفاوت است. قیر عملاً به‌منظور چسبندگی به ترکیب شن و ماسه اضافه می‌شود. همان‌طور که می‌دانید آسفالت انواع مختلفی دارد که بر اساس اندازه دانه‌بندی با یکدیگر متفاوت هستند. همچنین آسفالت به‌منظور کارایی‌های مختلف، به طور گوناگون تولید می‌شود. در ادامه با ما همراه باشید تا به شرح این موضوع به طور مفصل بپردازیم.
تعریف کلی آسفالت و انواع آن
چنانچه در بالا ذکر شد، آسفالت به عبارت ساده ترکیب چسبناکی از شن و ماسه و قیر است که در عملیات راه‌سازی استفاده می‌شود. آسفالت کشی به‌وسیله لوازم و ماشین‌های سنگین انجام می‌شود تا اطمینان کافی از درست بودن آن به دست آید. این ترکیب بر اساس کارایی و ترکیبات موجود در آن، به سه دسته تقسیم می‌شود که آسفالت توپکا یکی از زیرمجموعه‌های انواع مختلف آن است.
• آسفالت گرم
• سرد: آسفالت سرد یا کلد میکس، ترکیبی از سنگ‌ریزه و امولسیون قیر است که در دمای عادی قابلیت ترکیب‌شدن با یکدیگر را دارند. از آسفالت سرد به علت داشتن دانه‌بندی درشت و سنگ‌دانه، در مسیرهای پر ترافیک در قسمت اساس قیری استفاده می‌شود. در صورت کم تردد بودن مسیر یا ترافیک سبک، در قسمت قشر رویه و یا آستر مورداستفاده قرار می‌گیرد.
• حفاظتی: آسفالت حفاظتی ترکیبی از سنگ‌های خرد شده با قیر است که اندازه سنگ‌های موجود در این ترکیب بسیار ریز هستند؛ ازاین¬رو از این نوع آسفالت در موردهای حفاظتی مانند جلوگیری از آسیب‌دیدن پشت‌بام یا معابر کم‌فشار، استفاده می‌شود. نسبت قیر به سنگ در این نوع بیشتر بوده و به علت زیاد بودن قیر از استحکام بالایی برخوردار نیست.
آسفالت گرم
همان‌طور که از نام آن پیدا است، این نوع آسفالت به‌صورت گرم استفاده شده و قیر موجود در آن باید داغ باشد. به‌علاوه پس از ریخته شدن، باید در حالت گرم آن را پخش کرد. ترکیبات این نوع آسفالت عبارت‌اند از سنگ‌ریزه، شن، ماسه و قیر که به‌صورت خمیری بر سطح ریخته شده و پخش می‌شود.
نوع گرم بس از کوبیده شدن توسط ماشین‌آلات سنگین، سرد شده و مقاومت بالایی به دست می‌آورد. به همین علت از این نوع در راه‌سازی و آسفالت جاده‌های پرتردد استفاده می‌کنند. آسفالت توپکا نیز یکی از زیرمجموعه‌های این نوع از آسفالت است.
معرفی انواع مختلف آسفالت گرم
آسفالت گرم به چندین نوع مختلف تقسیم‌بندی می‌شود که عبارت‌اند از:
- آسفالت رویه
- آستر
- اساس قیری
- ماسه آسفالت
قشر رویه یا آسفالت توپکا
رویه بالایی آسفالت که در معرض ترافیک، یخ‌بندان، حرارت و شرایط جوی و محیطی قرار می‌گیرد باید از استحکام بالایی برخوردار باشد؛ به همین علت از آسفالت گرم استفاده می‌شود. آسفالت رویه یا آسفالت توپکا، نوعی از آسفالت گرم است که آخرین یا بالاترین سطح از جاده را می‌پوشاند. قشر رویه به علت ریزتر بودن دانه‌ها نسبت به بقیه لایه‌ها از قیر بیشتری برخوردار بوده و عملکرد حفاظتی نیز دارد. البته در جاده‌های که باید در برابر لغزندگی و ایستایی سطحی مقاومت کنند، اندازه دانه بندی آسفالت متفاوت است؛ بنابراین ضخامت سنگ‌ریزه‌ها به 20 میلی‌متر نیز می‌رسد.
قشر آستر
قشر آستر وظیفة چسبندگی لایه‌ها را به عهده دارد که می‌تواند بین قشر رویه و اساس قیر و یا زیر قشر آسفالتی قرار گیرد. اندازه دانه‌بندی سنگ‌دانه‌های این لایه بین 19 الی 37 متغیر است. از قشر آستر در مکان‌هایی مانند بنادر و اسکله در آسفالت رویه یا آسفالت توپکا استفاده می‌کنند. این جایگزینی باعث می‌شود تا جاده استحکام کافی در برابر ماشین‌های سنگین را داشته باشد.
اساس قیری
هنگامی که راه یا مسیر برای آسفالت‌ریزی آماده می‌شود، اولین لایه‌ای که ریخته می‌شود اساس قیری نام دارد. این لایه دارای سنگ‌دانه‌های 50 الی 75 میلی‌متری است که اساس بافت آسفالت را تشکیل می‌دهد. پس از انجام این لایه بقیه لایه‌ها به ترتیب ریخته می‌شوند.
ماسه آسفالت
استحکام و مقاومت اسفالت با گذر زمان و تردد زیاد، از بین می‌رود. با ازبین‌رفتن مقاومت، آسفالت شکسته و یا دچار گودال می‌شود. برای ترمیم جاده‌های آسفالتی از نوعی از آسفالت استفاده می‌کنند که مقدار زیادی ماسه دارد. این ماسه‌ها با قیر ترکیب شده و ماسه آسفالت را تشکیل می‌دهند.
انواع دانه‌بندی آسفالت
مصالح سنگی پس از شکستن و خرد شدن توسط دستگاه‌های سنگ‌شکن، به ترکیب ماسه و قیر اضافه می‌شوند تا آسفالت را تشکیل دهند. این سنگ‌دانه‌ها با نام دانه بندی آسفالت تقسیم‌بندی می‌شوند؛ ازاین‌رو دانه بندی آسفالت دو نوع مختلف دارد که عبارت‌اند از:
• دانه‌بندی توپر سنگ‌دانه‌ها: هنگامی که ترکیب سنگ‌دانه‌ها از کوچک به بزرگ در کنار یکدیگر در قیر ترکیب شوند، مقاومت زیادی به جاده می‌دهند. به این نوع ترکیب که از استحکام کافی در برابر تردد بالا برخوردار است، آسفالت با دانه‌بندی توپر گفته می‌شود. از این نوع ترکیب در قشر رویه یا آسفالت توپکا استفاده می‌شود.
• دانه بندی باز سنگ‌دانه‌ها: اگر اندازه سنگ‌دانه‌های ریز در ترکیب آسفالت بیشتر باشد، تخلخل و فضای خالی زیادی ایجاد می‌شود؛ به همین علت مقاومت چنین ترکیبی بالا نیست و در قسمت اساس قیری استفاده می‌شود. به‌علاوه این ترکیب می‌تواند پس از ترکیب‌شدن با آسفالت قسمت رویه، در لایه‌های بالایی نیز استفاده شود. به چنین ترکیبی، آسفالت با دانه‌بندی باز گفته می‌شود.
کلام آخر
آسفالت توپکا به قشر رویه آسفالت جاده‌ها اشاره دارد و از ترکیب مقاومی ساخته شده است. همان‌طور که انواع آسفالت‌ها را شناختید، نوع گرم از مقاوم‌ترین نوع آن است. اندازه ماسه نسبت به قیر مشخص کننده استحکام ترکیب برای آسفالت است. اگر ماسه در این ترکیب بیشتر باشد و میزان سنگ‌دانه کاهش یابد، این ماده برای ترمیم جاده‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. امیدواریم که با مطالعه این مقاله اطلاعات شما را در زمینه آسفالت توپکا افزایش داده باشیم.
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.